BÖLÜM 6: EĞİTİMDE TEKNOLOJİ KULLANIMI
6.7 EĞİTSEL MEDYANIN TEMELLERİ
Bu bölümün bir miktar soyut ve kuramsal kaldığının farkındayım; ancak hangi konu alanı olursa olsun, uygulamanın altında yatan temellerin anlaşılması son derece önemlidir. Sürekli değişen dinamik bir alan olduğu için, medya ve teknolojinin eğitimde kullanımı söz konusu olduğunda bunu anlamanın çok daha önemli olduğunu düşünüyorum. Bu sene medyada tanık olduğumuz gelişmeler, bir sonraki sene teknolojideki yeni gelişmelerin gölgesinde kalacaktır. Böylesine değişken bir denizde yıllar içerisinde ne tür değişiklikler meydana gelecekse gelsin, sabit kalacağı öngörülen bir takım rehber ilkeler ve kavramları incelemek gerekir.
Dolayısıyla, özet olarak, bu denizde bana yol göstereceğine inandığım yıldızlar, yani bu bölümde vurgulamaya çalıştığım ana noktalar şöyledir:
Önemli Noktalar
- Teknolojiler, farklı yol ve yöntemlerle kullanılabilecek araçlardır. Önemli olan, teknolojinin nasıl uygulandığıdır. Eğitim alanında bile (hatta belki özellikle de eğitim alanında), aynı teknolojiyi farklı yollarla uygulamak mümkündür. Dolayısıyla bir teknolojinin değerine karar verirken, nasıl kullanıldığına veya kullanılabileceğine daha yakından bakmamız gerekir. Esasen bunun anlamı tek tek araçlara veya teknolojilere odaklanmaktansa, teknolojinin daha bütüncül kullanımını temsil eden medya üzerine daha fazla yoğunlaşmamız gerektiğidir. Ancak unutulmaması gerekir ki, teknoloji, hemen hemen tüm medya türlerinin vazgeçilmez bir bileşenidir.
- Teknolojiden çok medyaya yoğunlaşmak suretiyle, yüz yüze öğretimi de bir medya türü olarak kabul edip farklı boyutlar veya özellikler üzerinden yüz yüze öğretim medyasıyla daha teknoloji tabanlı medya türlerini karşılaştırmamız mümkün olacaktır.
- Eğitsel medyanın genellikle farklı kombinasyonlarla kullanıldığından hareketle, medyanın altı temel taşını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- Yüz yüze öğretim
- Metin
- Durağan görsel
- Ses (konuşma dahil)
- Video
- Çoklu ve sosyal ortamlar (animasyon, simülasyon, sanal gerçeklik dahil)
- Medya türleri, biçim, sembol sistemleri ve kültürel değerler açısından farklılık gösterir. Medya türlerinin bu kendine özgü özellikleri, medyanın veya teknolojinin sağladığı kolaylıklar veya avantajlar olarak anılmaktadır. Yani, farklı şekillerde öğrenen öğrencilere yardımcı olmak ve farklı öğrenme çıktılarına ulaşmak amacıyla farklı medya türleri kullanılabilir. Böylece, öğrenme daha bireyselleşecektir.
- Bazı teknolojilerin benzer, bazılarınınsa farklı olduğu birçok boyut vardır. Bu boyutlara odaklanmak suretiyle, yeni medya ve teknolojileri çözümlemek için bir temel oluşturabilir, yeni medya ve teknolojilerin var olan coğrafyada nereye ‘yerleşebileceklerini’ görebilir ve öğrenme-öğretme açısından sağlayabilecekleri potansiyel faydaları veya sınırlılıklarını değerlendirebiliriz.
- Eğitsel medyanın tanımlanması gereken başka özellikleri veya boyutları da olabilir; ancak, aşağıda sıraladığım üç kritik özelliğin veya boyutun en önemlileri olduğunu düşünüyorum:
- yayın/iletişimsel
- senkron(canlı)/asenkron(kayıt)
- basit/zengin medya
- Bununla birlikte belirli bir medya türünün belirli özelliğe veya boyuta uygun olup olmadığının belirlenmesi, çoğu zaman, o medya türünün nasıl tasarlandığına bağlı olacaktır. Aynı zamanda, bir teknolojinin bu boyutlardan birinde yer almaya ne kadar zorlanacağının bir sınırı vardır. Tasarımın ne kadar iyi olduğuna bağlı olarak, her boyut üzerinde tek bir ‘doğal’ konum vardır. Bu konumda yer almak, o medyanın eğitim anlamında sağladığı kolaylıklardan en üst düzeyde yararlanabilmek açısından önemlidir.
- Daha sonra, medyanın bu özellik veya boyutlarının istenen öğrenme hedefleri ve çıktılarına göre değerlendirilmesi gerekir. Bunu yaparken, yeni bir eğitsel medyanın veya uygulamanın, daha önce gerçekleşmesi mümkün görülmeyen hedeflere ulaşılmasını sağlayabileceği unutulmamalıdır.
- Zaman içerisinde, medya daha iletişimsel, daha asenkron ve daha ‘zengin’ bir hale gelmiştir. Böylece, öğrenme ve öğretme anlamında öğretmen ve öğrencilere çok daha güçlü araçlar sunmaktadır.
- İçinde barındığı medya türleri ve araçların birleşimiyle eğitsel medyanın tüm özelliklerini ve boyutlarını kapsayan İnternet inanılmaz güçlü bir medyadır.
Etkinlik 6.7 Mevcut teknoloji kullanımınızı değerlendirelim.
- Şu anda verdiğiniz derslerden birini ele alalım. Öğretiminizi medya açısından daha iletişimsel, asenkron ve daha zengin bir hale nasıl getirirsiniz? Hangi medya ve teknolojileri bu değişimi gerçekleştirmenize yardımcı olacaktır?
- Öğretim yönteminizi bu yönde değiştirmenin (a) avantajlarını ve (b) dezavantajlarını yazınız.
- Yeni bir teknolojiye karar verirken, burada anlatılan dört boyutun uygulanması sizce faydalı olacak mıdır? Neden?
Bir sonraki bölümde, yanıtlarınızla ilgili daha fazla geri bildirim alacaksınız.
Geri bildirim / Hatalar