Senaryo J: Kuş gribi

Merhaba Chris, UCC’de [Kanada’da hayali bir üniversite] çalıştığım konuyla ilgili hangi aşamada olduğumu merak etmişsin. Küresel Bilim adı verilen gerçekten güzel bir programı neredeyse yarıladım. Derste, araştırmak için bize verilen beş-altı problemden birini seçiyoruz. Benim seçtiğim problemin adı, ‘Gribi durdurmak’. Esas olarak grip virüsünü ve salgını nasıl önleyeceğimizi inceliyoruz. İlk başladığımda yalnızca tıpla ilgili çalışacağımı zannetmiştim, ama matematik, coğrafya, tarım ve hatta yönetim ve iletişim gibi alanları da çalışmam gerektiğini gördüm. Nitekim hem bu alanlar hem de bilimin diğer türleri, ele aldığımız problemle bir şekilde ilgili.. Problemin belirlenmesi, tanımlanması, veri toplanması ve sonuçların yorumlanması süreçlerinde grup olarak birlikte çalışıyoruz.

25 kişilik öğrenci grubunun bir üyesiyim. Grubun üyeleri, dünyanın dört bir yanından… Programa kayıtlı olan iki binin üzerinde öğrenci var. Benim de üyesi olduğum 25 kişilik gruptan sorumlu olan eğitmenim Dr. Madelaine McVicar, ülkenin diğer ucundaki Halifax’ta bir hastanede çalışıyor. Dr. McVicar aslında bir orkestra şefi gibi: Derste bütün dünyadan birçok uzman görev yapıyor. Bunların bazıları kısa ses dosyaları veya YouTube videolarıyla derse katılıyor, bazıları araştırmalarımızda karşımıza çıkan belirli sorularla ilgili özel web seminerleri yapıyor. Dr. McVicar araştırmamızda bize yardımcı olacak kaynakları bulmakta inanılmaz bir iş başarıyor. Ayrıca, UCC’de programın tasarlanmasına yardımcı olan profesörlerin bazılarıyla çevrimiçi toplantılar yapma şansımız da oluyor.

Programda hiç ders anlatılmaması veya haftalık çalışma konularının önceden belirlenmemiş olması başlangıçta kafamı karıştırdı. Tek yapmamız gereken temel araştırma yöntemleriyle ilgili modüller üzerinde çalışmak olsa da, UCC hocaları tarafından tasarlanmış olan web sayfası üzerinde bir çeşit rehber vardı ve çalışma konularımızı seçtikten sonra açık erişimli dergiler veya iTunesU gibi çoğunluğu İnternet üzerinden erişilebilir olan ve incelediğimiz araştırma problemiyle doğrudan bağlantılı çok çeşitli kaynaklara bizi yönelten bir rehber veriliyordu. Dersin web sayfası nerelere bakacağımız konusunda bize ipuçları veriyordu. Erişim sağladığımız veya aradığımız kaynakları listeleyen bir ara rapor hazırlayıp, araştırmanın başında Dr. McVicar’a teslim ettik. Bu konulardan bazıları (grip virüsünün moleküler yapısı gibi) oldukça bariz olsa da, diğer konuları kendimiz belirlemek zorundaydık. Ben uluslararası seyahatler ve gribin yayılması arasındaki bağlantıya özellikle ilgi duyuyordum. Her zaman yapmak zorunda olduğumuz bir şey de, kullandığımız kaynakların ve güvenilirliklerinin bir değerlendirmesini yapmaktı.

Grup olarak, her ay kendi çevrimiçi raporumuzu hazırlamak zorundayız. Buna elektronik portfolyo diyoruz. Elektronik portfolyolar, araştırma sorusuna ilişkin gösterdiğimiz ilerlemenin takip edilmesini sağlıyor. Sonunda, notumuzun yüzde 50’sini aylık grup e-portfolyosundan, kalan yüzde 50’sini ise tüm projeyi özetlediğimiz bireysel e-portfolyomuzdan ve projeye bireysel katkımızdan alıyoruz. Tüm değerlendirmeyi ve puanlamayı Dr. McVicar yapıyor.

UCC’de aynı soruyu araştıran 20 öğrenci grubu daha var. Elde ettiğimiz verileri gruplar arasında da paylaşıp, tartışma forumları ve aylık e-portfolyoların yer aldığı ortak bir web sitesi aracılığıyla diğer gruplarla birbirimize yardım edip geri bildirim alıyor ve veriyoruz. İşim dolayısıyla, farklı grip türlerinin yol açtığı ölüm oranlarına özellikle ilgi duyuyorum. Gruplar arası etkileşim sayesinde başka bir grupta aynı konuya ilgili duyan ve İsviçreli bir sigorta şirketinde çalışan bir öğrenciyle tanıştım. Belki bir iş imkanı bile olabilir!

UCC’nin dünyadaki birçok hastane ve sağlık kuruluşuyla yaptığı anlaşmalar sayesinde, oldukça sağlam verilere erişim sağlayabiliyoruz. Belirli bir tarih aralığında grip nedeniyle hastaneye yapılan hasta girişlerinin sayısı gibi yereldeki verileri gidip kendimiz bulmamız gerekiyor. Örneğin, dersin ilk haftasında ilk olarak Çin’de tespit edilen ve beş ay içerisinde tüm dünyaya yayılan belirli bir türün yayılımını izlemiştik. UCC’nin IBM ile olan anlaşması sayesinde, verileri IBM’in sunucularına yükleyip onların bazı analitiklerini de kullanabiliyoruz. Öyle görünüyor ki, UCC, bu programdaki araştırmalardan bazılarını desteklemek üzere araştırma komisyonlarının birinden fon almış. Dünyanın dört bir yanından gelen ham veriler o kadar fazla ki, bazen verilerimize erişmek isteyen UCC profesörleriyle Skype toplantıları bile yapıyoruz! Gruplardan birinin verilerine WHO (rock grubu olan değil tabii ki, Dünya Sağlık Örgütü olan) bile erişim istedi.

Uluslararası öğrencilerin büyük çoğunluğu diğer üniversitelerden geliyor ve bu programdan aldıkları krediyi kendi programlarına aktaracaklar. Birçok öğrenciyi de, kendi işverenleri (hastaneler veya devlet kurumları gibi) destekliyor. Araştırma problemlerinden yalnızca biri bile başarıyla tamamlarsan bir ‘rozet’ alıyorsun, üçünü de tamamlarsan bir diploma… Diploma programının son 60 kredisi için kendi bireysel araştırma projemi gerçekleştirmem gerekiyor. Herkes bireysel araştırma projelerinin çok zor olduğunu ve standartların oldukça yüksek olduğunu söylüyor ama sanıyorum deneyeceğim çünkü yüksek lisans ve doktoraya devam etmek istiyorum.

Programla ilgili asıl hoşuma giden şey ise, çok kısa zamanda çok fazla şey öğreniyor olmam. Gerçek yaşam problemleriyle uğraşıyoruz ve çok farklı arka planlardan gelen birçok kişinin aynı problem üzerinde çalışıyor olması gerçekten bir fark yarattığımızı hissettiriyor.

Bu senaryo, İngiltere Açık Üniversite tarafından geliştirilmiştir ve onların izniyle kullanılmaktadır. Senaryonun yazımında, McMaster Üniversitesi’nin bütünleşik fen programından esinlenilmiştir. McMaster’ın programı, özenle seçilen 50 öğrenciden oluşan bir yüz yüze programdır.